Voortdurend het gevoel dat je “aan”staat? Je gestresst en overprikkeld voelen?

Als je dit herkent, staat je lichaam waarschijnlijk de hele dag in een constante staat van paraatheid: klaar om te vechten of te vluchten. Doodmoe word je daar uiteindelijk van, want je lichaam blijft ook echt “aan” staan. Ontspannen is dan moeilijk. Er zijn wel manieren om het zenuwstelsel weer tot rust te brengen en weer te leren ontspannen. Dit is een proces dat oefening en geduld vraagt. In deze blog vind je tips en manieren om je zenuwstelsel tot rust te brengen, maar eerst even wat belangrijke achtergrond info.

Ons zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympatische deel en het para-sympatische deel.

De sympaticus zorgt ervoor dat we in actie komen en de para-sympaticus zorgt voor rust, herstel en herbronnen.  Ze worden ook wel respectievelijk ons gas- en ons rempedaal genoemd. Normaal gesproken wisselen deze twee systemen elkaar af. Is er sprake van lange inspanning (sympaticus), dan komt daarna de para-sympaticus in actie (rust en herstel). Vooral ’s nachts is de para-sympaticus actief.

Soms is er sprake van chronische stress en kan je lijf niet meer de weg naar het rempedaal vinden. Een hele belangrijke rol in dit proces speelt de nervus vagus. Normaal ben ik minder van het hele inhoudelijke, maar de nervus vagus is werkelijk een hele wonderlijke zenuw.

De nervus vagus is de langste zenuw en loopt helemaal vanaf de hersenen tot aan de dikke darm en vormt daarmee ook een belangrijke connectie tussen lichaam en geest. Niet voor niets worden onze darmen ons tweede brein genoemd.
De activering van de nervus vagus (en daarmee ons rempedaal) werkt dus ook twee kanten op: we kunnen deze zenuw beïnvloeden vanuit ons lichaam en vanuit de geest.
Gezonde darmen hebben effect op een goede werking van de nervus vagus en daarmee op de para-sympaticus, jouw rempedaal. Lief zijn voor je darmen en gezond eten en drinken heeft dus wel degelijk effect op jouw vermogen om te kunnen ontspannen. Veel suiker en koffie helpt bijvoorbeeld niet en ook stress heeft een negatieve invloed op het spijsverteringsproces.
Onze emoties zetelen ook in de buik. Niet voor niks hebben kinderen vaak buikpijn als ze zich niet zo lekker voelen, maar niet goed kunnen aangeven wat er precies is. Onze darmen en spijsverteringsstelsel staan symbool voor: opnemen, verteren loslaten. Als we onze emotionele indrukken niet goed verteren (verwerken) en loslaten, heeft dat ook zo zijn effect op de darmen en op je nervus vagus.

Wat kun je zelf doen om je nervus vagus te activeren en je lijf in de herstelstand brengen:

  1. ademhalingsoefeningen (bv. 4 tellen in en 6 tellen uit)
  2. neuriën of zingen (de nervus vagus loopt door je stembanden)
  3. meditatie
  4. yoga / pilates
  5. koud water in je gezicht of koud douchen (stimuleert het vrijkomen van endorfines)
  6. lachen
  7. knuffelen
  8. massages
  9. liefdevol tegen jezelf praten

Al deze tips werken kalmerend en verzachtend voor je zenuwstelsel. Vooral de adem is interessant, want het is DE ingang naar ons autonome zenuwstelsel en kunnen we daarmee direct beïnvloeden.

Nummer 10 is een oefening die ik heb ontdekt op de site van Holistik en die ik echt heel wonderlijk vind.

  • Ga op je rug liggen en leg je handen gevouwen achter je hoofd. Laat het gewicht van je hoofd rusten op je handen.
  • Laat je hoofd rustig liggen en kijk met je ogen naar rechts, zo ver als je kan. Alleen je ogen bewegen, je hoofd ligt nog steeds in het midden met je neus naar het plafond. Blijf naar rechts kijken.
  • Op een gegeven moment moet je slikken, gapen of zuchten. Dit gaat automatisch, daar hoef je niks voor te doen. Het kan wel een halve tot een hele minuut duren voor dit gebeurt. Dit is een teken van ontspanning in je parasympaticus, die aangestuurd wordt door je nervus vagus.
  • Herhaal hetzelfde, maar kijk dan zo ver mogelijk naar links met je hoofd in het midden. Ook hier wacht je tot je slikt, gaapt of zucht. De ervaring leert dat het aan één kant veel langer kan duren voor je in de ontspanning ‘schiet’ dan de andere kant.

Heel veel succes met deze tips en leuk als je laat weten of je er wat aan hebt gehad.