Wees eens heel eerlijk: hoe vaak doe jij nog dingen voor de erkenning en waardering van anderen?  Hoe vaak voel jij je niet gezien door je partner, door je “baas” (stom woord) of door je eigen vader of moeder. En dan heb ik het nog niet eens over de kinderen, die niet zien wat je allemaal doet en zich kunnen gedragen alsof het thuis een hotel is.

De bril van zelfafwijzing
Het is mij in ieder geval allemaal niet vreemd. Ik weet inmiddels ook dat als ik me niet gezien, niet gehoord, niet gewaardeerd voel, mijn innerlijke kind aan het stuur zit.  En dat er uiteindelijk maar één iemand is die haar de erkenning en waardering kan geven dat ze goed genoeg is zoals ze is. Dat ze daarvoor niks hoeft te doen of te zijn. Want dat zit eronder: een diepe overtuiging dat we niet goed genoeg zijn, gewoon zoals we zijn. We wijzen onszelf af op allerlei aspecten: niet mooi genoeg, niet slim genoeg, niet succesvol genoeg, te egoïstisch, te lui, etc. etc.
En we doen heel hard ons best om hiervoor weg te lopen en deze overtuigingen bedekt te houden. Het is overigens geen rationele opvatting, die je als volwassene over jezelf hebt. Rationeel weet je heus wel dat je niet totaal waardeloos bent, dat je sociaal bent, dat mensen je leuk vinden en dat je best slim bent, maar toch….

Als je kritische feedback op je werk krijgt, een vriendin reageert niet op je appjes, je moeder zegt niks van je nieuwe kapsel of je partner wil niet met je vrijen, kan dat diepe gevoel van (zelf)afwijzing zomaar de kop opsteken. Het ego doet er vervolgens alles aan om je te bevestigen hierin. Je gaat dus alles zien door die bril van zelfafwijzing.

Erken je angst niet goed genoeg te zijn
Het is dus heel belangrijk om deze overtuigingen en angst om niet goed genoeg te zijn voor jezelf te erkennen. Anders blijven we overleven in de mechanismen die we hebben ontwikkeld om van deze pijn weg te blijven. Daar kunnen we overigens heel succesvol in zijn. Sterker nog veel van die mechanismen worden in onze wereld juist geprezen. Denk aan hard werken, voor anderen zorgen, marathons lopen, veel geld verdienen, presteren, etc.
Niet dat er iets mis mee is. Alleen doen we het vaak vanuit de energie van ons innerlijk kind dat zo graag gezien wil worden. Niet vanuit flow en dus voelen we ons leeg, raken steeds meer uitgeput en het leven is alles behalve genieten. We zijn zo geïdentificeerd met ons gedrag dat we ook niet meer weten hoe hieruit te komen. “Maar ik vind het fijn om anderen te helpen.” hoor ik dan vaak. Ja natuurlijk, maar onderzoek eens bij jezelf van waaruit je het doet? Zou je je net zo goed voelen over jezelf als je het niet doet?

Verslaafd aan de liefde
Onlangs las ik het boek van Jan Geurtz weer: Verslaafd aan de liefde. Jan beschrijft het heel mooi: Zelfafwijzing is de motor achter alle problemen. Ooit zijn we gaan geloven dat we niet goed genoeg zijn. Van daaruit zijn we gehecht geraakt aan de erkenning, liefde en waardering van anderen als bedekking van die pijnlijke overtuiging.  Als je geluk hebt heb je al wat bewustzijn op deze onderliggende overtuigingen. Echter dan dient de volgende afwijzing zich aan: we hebben ook een aversie tegen dat behoeftige deel in ons dat nog zo graag gezien wil worden. Ook dat wijzen we vaak af en houden naar buiten toe een masker op van zelfverzekerdheid.  Nou wat een ellende zou je zeggen, maar eigenlijk is het heel goed nieuws, aldus Jan.

Houden van jezelf is simpelweg stoppen met jezelf af te wijzen.
Zelfafwijzing doe je zelf, dus daar kun je ook mee stoppen. Het tegenovergestelde van zelfafwijzing is toelaten en omarmen. Ja ik weet, dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan. Als je vol in de zelfafwijzing zit, is het nog niet zo makkelijk jezelf eruit te halen. Maar je hoeft jezelf in ieder geval niet te verbeteren of te veranderen. Je hoeft het alleen maar toe te laten. Simpelweg dat behoeftige deel in jou dat nog zo hunkert naar de liefde van anderen toelaten met alle emoties die daar nog aan vast zitten. Zacht zijn naar dat deel, het welkom heten en het erkennen in plaats van afwijzen.

Houden van jezelf is niet altijd een fijn gevoel
Als je daarentegen probeert van jezelf te houden om van je vervelende gevoelens af te komen, is het een trucje. Je bent je gevoelens dan niet aan het omarmen, maar je wilt er vanaf. Echt houden van jezelf is niet alleen maar een fijn gevoel. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar echt van jezelf houden is aanwezig zijn voor ALLE gevoelens in jou. Dus ook die gevoelens van waardeloosheid, pijn, angst, verdriet, etc. Dat die gevoeld mogen worden en dat jij erbij aanwezig bent met al jouw liefde vanuit het besef dat je wel waardevol bent, ook al voel je dat op dat moment niet.

Jan Geurtz noemt dit de relatieve benadering. Je leert je patronen en pijnlijke mechanismen steeds beter doorzien en je beëindigt de zelfafwijzing. Deze benadering is heel concreet en vraagt veel toewijding, reflectietijd en training. Je regelmatig laten spiegelen op je patronen om meer zicht te krijgen hoe je de dingen in het dagelijks leven doet. Want voor je het weet zit je weer op de automatische piloot.

Een tweede benadering
Er is echter ook nog een absolute benadering. Deze richt zich rechtstreek op het beëindigen van de hoofdoorzaak: onze onwetendheid van onze volmaakte natuur. We zijn vergeten wie we werkelijk zijn en ons ego is gaan geloven dat we onze persoonlijkheid zijn. Deze benadering is moeilijk in woorden te vatten volgens Jan Geurtz en deze kun je eigenlijk alleen maar ervaren (spirituele ervaringen).  Er zijn tegenwoordig veel spirituele stromingen die zich hierop richten. Deze zeggen dat je al verlicht bent en dat je je alleen daarop hoeft te richten met o.a. meditatie.

Het is heel fijn en belangrijk om glimpen op te vangen van onze ware natuur. Het is zooo steunend en verlichtend om te voelen wie we werkelijk zijn en dat de rest een illusie is. Echter zodra we na zo’n ervaring weer in ons dagelijks leven zitten, trekken al die patronen en gedragingen toch weer aan ons. De triggers zijn niet weg. Als we daar geen bewustzijn op creëren voor onszelf, blijven we vaak in ongezond patronen hangen. Jan pleit dan ook voor beide benaderingen.

Toen ik dit las, bedacht ik mij dat Ayahuasca voor mij beide is: de absolute en de relatieve benadering. Ze kan je genadeloos spiegelen in je gedrag, in waar je jezelf nog afwijst. Dat zijn hele pijnlijke reizen. Echter ze kan je ook laten voelen wie je werkelijk bent en om heel zacht te zijn voor jezelf en die delen die je nog afwijst in jezelf. Ze helpt je te zien dat je altijd al verlicht was en dat alles volmaakt is. Precies zoals het is.

Samendoen brengt verlichting
Dit is voor mij de weg om er steeds meer te zijn voor onszelf. De enige persoon wiens erkenning en waardering ons werkelijk vervuld. Daarmee zeg ik overigens niet dat we elkaar niet nodig hebben of dat je het allemaal zelf moet doen en kunnen. Ik ben immens dankbaar dat ik mensen in mijn leven heb, die mij weer helpen herinneren aan wie ik werkelijk ben. Die me uit de illusie halen dat ik niet goed genoeg ben, als ik mezelf erin heb vastgedraaid. Dan kan ik het allemaal tegen mezelf zeggen, maar het komt niet binnen. We hebben dan iemand nodig. Het liefst iemand die zelf ook door die diepe pijnen van zelfafwijzing is heen gegaan, om ons weer te helpen herinneren. Daarom ben ik ook zo intens dankbaar voor de verdiepingsweekenden en -weken, waarin we elkaar steunen en helpen her-inneren. Samendoen brengt verlichting.